In balans

Geplaatst op door

Na een uurtje yoga fiets ik vanochtend in hoog tempo naar Onderlangs. Ik denk aan balans.

Een vast onderdeel binnen de yogalessen is het opzoeken van balans. In de regel ga je dan op een been staan waarbij je vanuit die positie diverse uitgestrekte houdingen aanneemt. Mijn voeten, tenen, in vol contact met de ondergrond, mijn ogen op een vast punt ergens voor me. Andere balansvormen zijn houdingen waarbij je het volledige gewicht overbrengt op je handen of de kruin van je hoofd. Het gaat mij allemaal zeer goed af en mijn favoriet is toch wel de kopstand.

Trappend over de dijk concludeer ik dat ik goed in balans ben, hoewel ik me, in verhouding tot anderen om mij heen, behoorlijk uitgesproken uitlaat over dat-wat-speelt. Ik weet dat het begrip extreem niet bestaat zonder gematigd of neutraal. Wat in de ene cultuur als extreem wordt benoemd is in een ander land weer heel normaal. Extreem is dus eigenlijk een waardeoordeel en dus per definitie subjectief. Er is in mijn ogen niets mis met extreem als het maar in balans is.

Als ik zojuist met een collega bij de koffie van-gedachten-wissel vertelt hij mij dat ik me extreem uit. Ik vind dat wel meevallen en houd me zelfs behoorlijk in. Ik vertel hem dat ik veel dommigheid en leugens zie en minstens zo veel schoonheid en bewustzijn. Ik benoem dit ook en laat het zien. In balans.
Ik kan de beslissingen van regeringen begrijpen. Dat we de wereld als een geheel zouden moeten zien. Dat het volledig uitbesteden van de Nederlandse landbouw en veeteelt met een macrobril wellicht verstandig is maar dat de daarop volgende afhankelijkheid wel eens heel erg ongemakkelijk zou kunnen worden. Of willen we dat niet zien? Kijk dan nog maar eens even naar je energienota. Het zijn geen eenvoudige keuzes. Ook hier moet balans worden gezocht. Naar mijn inzicht is de staat volledig doorgeslagen en veel te mechanistisch aan het werk.

Hij vertelt mij dat ik toch minder vlees wil eten. Dit is een niet relevante opmerking. Het is niet de motivatie achter het gevoerde beleid. Als een veeteler in Nederland stopt opent een boer in Polen zijn stallen en dat doet hij, tot nu toe, veel minder efficiënt dan die Nederlandse boer. Je verplaatst dus de uitstoot naar een andere geografische locatie. Symptomatisch, net als die hele C19 exercitie. Relocatie in plaats van optimalisatie.

Het klopt dat ik veel minder vlees eet dan een jaar geleden. Ik pleit voor een verdere vermindering van de vleesconsumptie en het is ook aan overheden om dat door opleiding en voorlichting te realiseren. De conversie van veevoer naar vlees is inefficiënt. Het is logischer om groente te eten. We weten alleen nog niet zo goed hoe we dat lekker kunnen laten smaken. Maar het kan. Ik heb gezien en geproefd hoe mijn vegetarische huisgenoot uit India tovert met groente en kruiden. Echter, dit staat helemaal los van de stikstof discussie. Lees hier een korte samenvatting over dit onderwerp. Nederland is veruit het meest efficiënt. Je moet niet de uitstoot per hectare meten maar per geproduceerde eenheid (sorry, voor het woord eenheid waar het vlees van dieren betreft).

En daarna?

Wat gebeurt er als de Nederlandse veestapel halveert? Denk je dat wij graan en mais kunnen exporteren naar het buitenland? Denk je dat wij met onze pietepeuterige perceeltjes kunnen concurreren met een boer in Polen die met zijn tractor van links naar rechts rijdt over een afstand van misschien wel 5 kilometer? En dus?
Het antwoord is simpel, ook onze landbouw gaat krimpen. Een heldere geest oppert dat we vanaf dat moment hoogwaardige gewassen moeten gaan telen. Heb je een idee wat dat betekent? Dan schakelen we over op zeer kwetsbare of veeleisende gewassen, kunstmest, pesticiden, wellicht heel beschermd en gecontroleerd kweken in kassen, en vergassen, voor CO2. Nee, het is niet gemakkelijk en achteraf kijk je een koe in de kont. Ik pleit in ieder geval voor behoud van autonomie. Onafhankelijkheid en flexibiliteit is wellicht in eerste instantie niet maximaal efficiënt maar volgens mij de verstandigste keuze.

Ik moet denken aan de parabel van de stevige eik die de grashalm uitlacht als hij meebuigt met het kleinste zuchtje. Tot de storm zich laat gelden en de eik niet anders kan dan breken, voedsel voor het gras, dat flexibel meebeweegt, in balans.

NS
Is stikstof werkelijk zo slecht? Doe je onderzoek.

NNS
Circulair, biologisch, boeren. Nederland, het eerste land ter wereld dat het doet zonder kunstmest, zonder pesticiden, zonder groeihormonen? Er zijn zeker mogelijkheden. Het is niet alleen kommer en kwel. Maar om het land nu helemaal vol te zetten met weg- en woningen, de aanhoudende verstedelijking van die schaarse vierkante kilometers .. of ik me daar beter bij ga voelen? Ik betwijfel het.

NNNS
Vrijdag 1 juli heb ik samen met Peet het Pieterpad afgerond. Ik heb, in een tocht van noord naar zuid, over de oostelijke Nederland, genoeg relatief rustige landweggetjes belopen. Als je wandelt over de oost dan valt het wel mee. Kunnen we de verstedelijking van Nederland stoppen?

NNNS
“Lekker rustig hier hè. Peet, wat vind jij?”