Müller-Lyer-illusie
Gisteren was Wim hier, samen werken aan een project. Hij zijn teksten, ik mijn teksten en af en toe overleg over de te volgen weg. Ik word altijd heel vrolijk van hem omdat hij zo anders is, scherpe opmerkingen en ons gemeenschappelijke besef van deze ridicule wereld. Hij kijkt door mijn boekenstapel op de vensterbank en vraagt naar Kahneman’s ‘Ons Feilbare Denken‘. Ik vertel hem dat ik moeite heb met dit boek omdat het volledige concentratie vraagt.
Natuurlijk twijfel ik en dan is het heerlijk om via een ander .. van jezelf terug te lezen :)
’s Avonds pak ik het opnieuw erbij en lees enkele pagina’s terug om weer te snappen waar ik was. Boeken vreet ik op. Ik annoteer heel graag waardoor ik ze later sneller kan verwerken. Ook helpt het om te begrijpen.
Het boekt beschrijft systeem 1 en systeem 2 denken. Het snelle automatische denken versus het weloverwogen denken. Een voorbeeld is de Müller-Lyer-illusie. Om deze illusie te weerstaan kun je maar een ding doen: leren om jouw indruk van de lengte van lijnen met diagonalen te wantrouwen. Je moet optische illusies doorzien en de kennis over optische illusies opdiepen. Dan zul je niet meer misleid worden.
’s Avonds schrijf ik Wim of wij ook zo kunnen handelen bij de woorden van politici en leiders? Ik heb de laatste twee jaar veel geschreven over misleiding. Tot dan toe had ik nergens last van maar de C19 strategie van de regering waren dermate bedreigend dat ik mijn tijd wel moest investeren in kennis en begrip. Van nature ben ik een levensgenieter met weinig grote doelen maar soms raakt iets me en dan is het tijd om mijn aandacht te richten. Dat was ooit het geval toen specialisten een van onze jongens wilden fixeren en plat spuiten en natuurlijk recentelijk tijdens de C19 terreur.
Als ik verder lees, zie ik dat Kahneman precies hetzelfde schrijft. Ik moet lachen. In een voorbeeld beschrijft hij een situatie waarbij een hulpverlener misleidt wordt omdat hem niet is geleerd om argwanend te zijn over zijn gevoelens. Precies op die manier wordt het bij ons ook met de paplepel ingegoten om de pastoor te geloven, de man in de witte jas of die gast in zijn jasje-dasje outfit. Ons wordt geleerd te geloven en niet om kritisch te zijn. Is dat zo?
Primair wil ik mensen geloven. Altijd en in de eerste plaats. Dat is bovendien gemakkelijk en kost in eerste instantie weinig tijd. “Neem nou maar aan van mij …”
Alleen door extra controle en inspanning kunnen fouten worden voorkomen. In het dagelijkse leven is een dergelijke onophoudelijke waakzaamheid onpraktisch. Ik ervaar het zelf zo. Ooit betichte ik mijn zus van cynisme naar voorbeeld van mijn vader. Een van zijn laatste opmerkingen was: ‘Pas goed op Mamma, mensen willen alleen maar geld.’ Ik kon zijn cynische houding nooit begrijpen maar hij had een achterland én heel veel kennis van de geschiedenis. Nu pas begrijp ik hem. En nu dan ik, ben ik nu een cynicus? Gelukkig ben ik gemakzuchtig, dus heb ik in de basis geen zin om na te denken. Echter na zo veel list en bedrog betwijfel ik inmiddels wel regering en reguliere media. Ik begrijp dat ze allemaal in dienst zijn, dat het allemaal opgeblazen ego’s zijn die vragen om aandacht van mamma. Dat het allemaal verkopers zijn die de halve waarheden verkondigen om dat te krijgen wat ze willen, in eigen belang.
Essentiële zaken
Ik moet dus waakzaam blijven. En tegelijkertijd genieten van al die gave mogelijkheden, interessante en fijne mensen, indrukwekkende natuur, de lekkerste gerechten en al die heerlijke recreatieve activiteiten die wij bedacht hebben. Maar altijd alert blijven, zeker als het essentiële zaken betreft en mijn lichaam en dat van mijn naasten is essentieel.
Als ik verder lees, moet ik weer lachen. Kahneman spreekt in mijn naam:
“Het beste wat we kunnen doen is compromissen sluiten: leren situaties te herkennen waarin fouten zich kunnen voordoen en ons beste doen om fouten te voorkomen wanneer er veel op het spel staat.”
Kahneman
Precies, veel op het spel, essentieel.
Vanochtend open ik mijn laptop. Lees dat Marvel zich heeft laten verrijken door Pfizer waarbij C19 aan de hand van een superhelden verhaal aan de jeugd wordt voorgespiegeld. Triest. Wat triest.
Every day hero
Dadelijk ga ik met Luca naar de motorbeurs in Utrecht. Hij is bezig met zijn motorrijbewijs en wil een lichte enduro erbij kopen. Dan kunnen we samen de bossen in en paden over. Wat een held.
